لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : مقاله و تحقیق
نوع فایل : .doc( قابل ويرايش و آماده ارائه )
تعداد صفحه 122 صفحه
قسمتی از متن .doc :
فصل اول
مقدمه :
شهر و شهر نشيني ايران كه در طول سالهاي متمادي دچار دگرگوني و تغيير بنيادي نشده بود ، همزمان با درگيري در روابط جديد سرمايه داري جهاني وارد دوره اي از تغييرات و دگرگونيهايي شد كه اگر چه ريشه در زير ساخت هاي اقتصادي ( توليدي و صنعتي ) جامعه ايران نداشت اما به هر حال متأثر از شيوه ها و روشهاي نوين توليد و توزيع ، مبادله و مصرف و نيز تحت تأثير عوامل خارجي و داخلي رشد ، چالش هاي جديدي را ايجاد كرد تكامل نيافتن نظام سرمايه داري در ايران به دليل موانع متعدد ساختاري دروني ، افزايش بهاي نفت در دهه پنجاه و اصلاحات ارزي كه خود حاصل پايان عمر هم نشيني نظام سرمايه داري با نظامات آن پيشين بود تأثيرات دامنه داري بر الگوي شهرنشيني و شهر در ايران داشتند . از يك سو استقرار صنايع و كارخانجات در محدودة بلافصل شهرها و عمدتاً كلان شهرها و رواج نسبي روابط سرمايه داري سوداگر و وابسته در آن و از طرف ديگر بي نياز شدن شهرها از بازار روستاها و قطع ارتباط تاريخي شهر و روستا موجب تقويت نقش و جايگاه شهرها شده و از سوي ديگر اصلاحات ارضي موجب تخريب بنيانهاي زيست و معيشت روستاييان گرديده و اينها بر روي هم نامعادله اي ساختند كه حاصلش مهاجرت گسترده روستائيان به شهرهاي بود كه بنيانهاي توليد آن به درجه اي از كمال نرسيده بود كه قدرت جذب انبوه مهاجران را داشته باشد . انبوه مهاجرين جذب شده به شهرها نياز به سر پناه و مسكني داشتند كه با توجه به وضعيت درآمدي خود قادر به تأمين آن نبوده و در عمر كمتر طرح و برنامه اي نيز به تأمين مسكن براي آنها توجه مي شود . آنها كه نمي توانستند در بازار رسمي زمين و مسكن نياز خود را برآورده سازند ، در بازار غير رسمي زمين و مسكن گونه اي متفاوتي از سرپناه را تقاضا مي كردند كه در سالهاي دهه پنجاه آلونك نشيني ، زاغه نشيني و حاشيه نشيني را شكل دادند . اين مجموعه هاي سكونتي حاشيه اي كه در بافت دروني يا حاشيه اي شهرها به ويژه كلان شهرها ايجاد مي شوند . به تدريج جاي خود را به مجموعه هاي سكونتي جديدي دادند كه در خارج از محدوده قانوني كلان شهر و در حريم استحفاظي آن شكل گرفته و در عين مشابهت با آنها متفاوت بودند ؛ امنيت در تصرف و فقدان خطر و تهديد تخريب ، مكان گزيني در حوزه عمل كلان شهر و در طول محورهاي عمده منشعب از كلان شهر و نيز در نزديكي مكانهاي عمده صنعتي و اشتغال عملاً بستري را فراهم ساخت كه جمعيت انبوه مهاجر ساكن در محدوده كلان شهري به سمت آنان سرازير شده و پديده اي جديد را در نظام و مكان كلان شهري شكل دهنده اين پديدة جديد كه با مشخصه هايي چون خودرو بودن و بي اعتنايي به ضوابط و مقررات شهر سازي و ساختماني ، اتكاء به حريم وارده خود جوش مردمي تأثير ناپذيري از مديريت و كنترل هاي دولتي و رسمي و امثال آنها شناخته مي شوند ، « سكونت گاههاي خودرو » ناميده شده اند . آنها نه جزئي وابسته به كلان شهر كه سكونتي گاهي با استقلال نسبي از آن هستند كه حداقل در ابتدا پايه هاي شغلي و معيشتي خود را در كارخانجات و صنايع پيرامون جستجو كرده و سپس و با تأمين خدمات و زير ساخت ها در مراحل بعدي رشد به درجه اي از استقلال خدماتي مي رسند و توسط نهادهاي رسمي به عنوان شهر به رسميت شناخته مي شوند و در هر حال در سالهاي اخير به عنوان نوعي الگوي سكونت جديد ، ما بين شهر و روستا ـ در منطقه كلان شهري مطرح شده اند كه در مورد تهران حدود 20 درصد جمعيت منطقه شهري را در خود جاي داده اند .
اين پديده رو به گسترش كه با چالشهاي نظري ـ كارشناسي و اجرايي متفاوتي مواجه بوده و هست ، نيازمند بازشناسي و كالبد شكافي است تا با شناخت ساز و كارهاي شكل گيري و تحول و عوامل مؤثر در آن تحت مديريت هدايت و نظارت در آيد و تا جايي كه امكان دارد بسامان شده و برنامه دار گردد .
بيان مسئله
افزايش سريع و گسترده جمعيت شهرهاي جهان سوم كه غالباً در حوزه مناطق كلان شهري به وقوع پيوسته است طي سه دهه گذشته موجب بروز عوارض متعدد شهري شده است كه از آن ميان پديده سكونت گاههاي بي ضابطه و حاشيه اي به دليل ارتباط مستقيم با يكي از نيازهاي پايه اي انسان ( مسكن ) اهميت خاصي دارد كه برابر اطلاعات موجود بين نصف تا
جمعيت شهرهاي جهان سوم را در خود جاي داده اند . اين در حالتي است كه بخش قابل توجهي از جمعيت شهري اضافه شده جهان سوم نيز در سكونت گاههاي غير رسمي اسكان مي گزينند .
در 1985 بيش از 000/1000 نفر در قاهره ، 000/500 نفر در بانگوي افريقاي مركزي و 000/740 نفر در لوزاكاي زامبيا در سكونت گاههاي غير رسمي و مناطق حاشيه اي ساكن بوده اند .
بر مبناي بررسي هاي طرح مجموعه شهري تهران در طول سه دهه گذشته جمعيت شهر تهران 3/2 برابر اما جمعيت منطقه شهري 8/7 برابر شده است كه خود به مفهوم اسكان جمعيت به مراتب بيشتر در حوزه كلان شهري ( منطقه پيرامون تهران ) است .
ضرورت ، اهميت و اهداف پژوهش
با توجه به روند رو به رشد پديده حاشيه نشيني در شهرهاي بزرگ ايران به ويژه تهران كه مشكلات متعددي را در زمينه هاي اقتصادي ، اجتماعي ، فرهنگي و سياسي باعث شده است و از آنجا كه اين پديده به قدر كافي مورد مطالعه و بررسي قرار نگرفته و اتخاذ شيوه هاي درست برخورد با اين پديده مستلزم تحقيقات جامع و فراگيري است كه كليه ابعاد و جنبه هاي پديده حاشيه نشيني را مورد بررسي و دقت نظر قرار دهد ، تحقيق حاضر در راستاي ارائه شناخت دقيق و درست از اين پديده و در نتيجه برخورد صحيح با آن ضرورت مي يابد . طرحهاي شهري و شهرسازي و به ويژه ضوابط و مقررات شهرسازي و ساختماني آنها هنگامي كه با ويژگيها و مشخصات اين سكونت گاهها در مراحل مختلف رشد انطباق نداشته موجب ايجاد بحران و اختلال در روند دگرگوني آنها شده ضمن اينكه از سازماندهي مطلوب آنها بازمانده ، پتانسيل ها و ظرافيت هاي موجود در آنها را نيز به محدويت و تنگنا تبديل كرده است و در بهترين حالت به تكثير آنها در گسترش در پهنه منطقه كلان شهري منجر شده است .
بر اين اساس به نظر مي رسد تحقق حاضر بتواند فرايند شكل گيري ، دگرگوني و تغييرات پدپده و نيز عوامل داخلي و خارجي مؤثر بر آن را تبين نمايد و بستر لازم را براي ارزيابي عيني نتايج و برخوردهاي سياست ها و روش هاي برخورد با پديده فراهم آورد .
1 ـ فرايند ، چگونگي و عوامل مؤثر در شكل گيري و دگرگوني سكونت
گاههاي خودرو در ايران و منطقه كلانشهري
1 ـ 1 ـ چگونگي و عوامل مؤثر بر شكل گيري سكونت گاههاي خودرو در ايران
تحت تأثير فرايند عام شهرنشيني و شهرگرايي و نوع رابطه بين شهر و روستا جمعيت انبوه مهاجر از روستاها به سمت شهرهاي بزرگ و به ويژه پايتخت ( تهران ) سرازير شدند .
تمركز و انبوهي جمعيت در تهران و مراكز شهري كه نه به دليل زير ساخت هاي توليدي شهر و گسترش اشتغال مولد و بلكه عمدتاً به دليل گسترش بخش سوم ( خدمات ) و مشاغل حاشيه اي صورت گرفت عملاً بستر مناسبي جهت بروز عوارض خاص شهرنشيني وابسته و متكي به درآمدهاي نفتي بود . در رأس اين عوارض بحران زمين و مسكن شهري بود كه عملاً نياز به سر پناه حداقل در رديف نياز به غذا و پوشاك جهت وارد شدگان به شهر آنها را به فكر راه چاره مي انداخت .
بازار رسمي زمين و مسكن عملاً به دلايل مختلفي پاسخگوي نياز اقشار كم درآمد و تهيدست جذب شده به شهر نبود و حتي بخشي از اقشار ساكن كلانشهر را نيز نمي توانست زير پوشش خود درآورد .
لذا جهت برآودن اين نياز پايه اي ( زمين و سر پناه ) بازار غير رسمي زمين و مسكن شگل گرفت اين بازار متناسب با نيازهاي متقاضيان و با شرايطي متفاوت از بازار رسمي و غالباً از طريق نقض ضوابط و مقررات معمول در رابطه با كاربري زمين ، تراكم ، ضوابط ساخت و تفكيك و
…
...
تحقیق شهر و شهر نشيني ايران_1528279710_11311_3418_1420.zip0.00 MB |